1. Ո՞ր ալիքներն են կոչվում պարբերական։
Պարբերական ալիքներ են կոչվում այն ալիքները որոնք ժամանակի ընթացքում նույն ձևով կրկնվում են:
2. Ինչպե՞ս է առաջանում և տարածվում սեղմման դեֆորմացիայի ալիքը։
Սեղմման դեֆորմացիա առաջանում է, երբ որևէ մարմնի ազդեցությամբ այլ մասնիկ իրար սեղմվելով ազդում են այլ մարմնի վրա, որը դրանից սկսում է տատանվել։
3. Ո՞ր ալիքն են անվանում մենավոր:
Ալիքի այն տեսակը, որի դեպքում որևէ տեղամասով սեղմման դեֆորմացիայի ալիքը անցնելոց հետո այդ տեղամասի մասնիկների շարժումը դադարում է, կոչվում է մենավոր ալիք։
4. Ինչպե՞ս կարելի է ցուցադրել երկար պարանի երկայնքով <<վազող>> մենավոր ալիքը։
Պարանի մի ծայրը կարող ենք կապել անշարժ մարմնից, իսկ մյուս ծայրը պահել ձեռքում: Հետո մեր ձեռքի ծայրը կտրուկ տանենք մի կողմ և վերադարձնենք:
5. Ի՞նչ հատկանիշ է բնորոշ բոլոր մեխանիկական ալիքներին։
Պարանի մի մասը կապում ենք անշարժ մարմնից, մյուս մասը բռնում ենք ձեռքով, այնուհետև կտրուկ ծայրը տանում ենք մի կողմ և վերադարձնում։
6. Բացատրել թե ինչպես է գոյանում առաձգական ալիքը։
Առաձգական ալիքն առաջանում է երբ մեխանիկական ալիքը տարածվում է
առաձգական միջավայրում։
7․ Ո՞ր ալիքներն են կոչվում լայնական: Բերել լայնական ալիքների օրինակներ։
Եթե միջավայրի մասնիկները տատանվում են այնպիսի ուղղություններով, որոնք ուղղահայաց են դեֆորմացիայի տարածման ուղղությանը, ապա ալիքը կոչվում է լայնական։ Լայնական ալիքները կարող են տարածվել միայն պինդ միջավայրում։ Օրինակ՝ պարանի երկայնքով «վազող» ալիքը։
8. Ո՞ր ալիքներն են կոչվում երկայնական: Բերել օրինակներ:
Եթե միջավայրի մասնիկները տատանվում են այնպիսի ուղղություններով, որոնք համընկնում են դեֆորմացիայի տարածման ուղղությանը, ապա ալիքը կոչվում է երկայնական։ Երկայնական ալիքները կարող են տարածվել բոլոր միջավայրերում (և՛ հեղուկ, և՛ պինդ, և՛ գազային)։ Օրինակ՝ օդում կամ պողպատե ձողում տարածվող սեղմման դեֆորմացիայի ալիքները։
9. Ինչպիսի՞ տատանումներ են կատարում միջավայրի մասնիկները, երբ այդ միջավայրով առաձգական ալիք է տարածվում:
Միջավայրի մասնիկները, երբ այդ միջավայրով առաձգական ալիք է տարածվում կատարում են հարկադրական տատանումներ։
10. Ո՞ր երևույթներն են հաստատում, որ ալիքը տարածվում է վերջավոր արագությամբ:
Յուրաքանչյուր մեխանիկական ալիք տարծվում է վերջավոր արագությամբ։ Դրանում կարելի է համոզվել՝ պարանի երկայնքով «վազող» մենավոր ալիքի օրինակով։
11. Մաթեմատիկորեն ինչպե՞ս է սահմանվում ալիքի տարածման արագությունը։
Ալիքի տարածման արագությունը հավասար է նրա տատանման ամենաբարձր կետերի մինչև հեռավորությունը բաժանած այդ ալիքների մինչև ժամանակահատվածին:
12. Ի՞նչ է պարբերական ալիքի երկարություն:
Ալիքի երկարություն է կոչվում մեկ պարբերության ընթացքում ալիքի տեղափոխությունը։
13. Ինչպե՞ս է ալիքի տարածման արագությունը կապված ալիքի երկարության և տատանումների պարբերության կամ հաճախության հետ:
Ալիքի տարածման արագությունը հավասար է x2-x1/t2-t1:
Ալիքի երկարությունից է կախված x2-x1-ը:
Տատանումների պարբերությունը հավասար է T=t/N, որտեղ t-ժամանակահատվածն է, իսկ N-ը տատանումների քանակը այդ ժամանակահատվածում:
Հաճախությունը հավասար T=1/v-ի, որտեղ v-ն ալիքի արագությունն է:
14. Ինչո՞վ է պայմանավորված ալիքի երկարությունը և տատանումների հաճախությունը։
Ալիքի երկարությունը կախված է նրա վրա ազդող ուժի, իսկ տատանումների հաճախություն այդ ալիքի երկարությունից:
15. Ի՞նչ է երկրաշարժի ուժգնությունը: Ի՞նչ է մագնիտուդը: Ո՞րն է դրանց տարբերությունը:
Երկրաշարժի ուժգնությունը, արտահյատված բալերով, տրված վայրում արդեն տեղի ունեցած երկրաշարժի հետևանքների գնահատման չափանիշն է։
Երկրաշարժի օջախում անջատված և սեյսմիկ ալիքներով տարածվող էներգիան բնութագրում են մի չափազուրիկ մեծությամբ, որը կոչվում է մագնիտուդ։
Երկրաշարժի ուժգնությունը, դա եղած երկրաշարժից հետո հետևանքների գանահատման չափանիշն է, իսկ մագնիտուդը դա մեծություն է, որով բնութագրվում է սեյսմիկ ալիքներով ատարծվող էներգիան։
16․ Ի՞նչ է ձայնը։ Ո՞ր հաճախություններով ալիքներն են կոչվում ձայնային։
Ձայնը ֆիզիկական երևույթ, որ ալիքների մեխանիկական տատանումների տեսքով տարածումն է պինդ, հեղուկ կամ գազային միջավայրում։ Եթե մեխանիկական ալիքների աղբյուրը տատանվում է 16 Հց-ից մինչև 20000 Հցն հաճախականությամբ, ապա միջավայրում առաջացող ալիքն անվանու են ձայնային ալիք։
17․ Ի՞նչ է պարզ ձայնը կամ երաժշտական տոնը: Ի՞նչ է ձայնի հնչերանգը։
Եթե ձայնի աղբյուրը կատարում է մեկ հաճախականությամբ բնութագրվող տատանումներ, ապա նրա արձակած ձայնը կոչվում է պարզ ձայն կամ երաժշտական տոն։ Տոների նմանօրինակ հավաքածուն անվանում են ձայնի հնչերանգ։
18․ Ի՞նչ է արձագանքը, անդրաձայնը: Ո՞ր առաձգական ալիքներն են անվանում ենթաձայն։
Անդրաձայնը ևս մարդու ականջը չի ընկալում: Սակայն որոշ կենդանիներ այն կարող են արձակել և ընկալել: Այսպես օրինակ, դելֆինները դրա շնորհիվ կողմնորոշվում են պղտոր ջրում: Երբ անդրադարձած ձայնը, հասնելով մեր ականջին, ընկավում է որպես առանձին ձայն, այդ ձայնը կոչվում է անձագանք։ 16 Հց հաճախության առաձգական ալիքը կոչվում է ենթաձայն։