Հարցարան 6

Գործնական քերականություն-վարժ. 165-175

Մարգարը տախտակամածից նայեց ծովեզրի լեռնաշղթային։

Ձյունաջրի պղտոր առվակները ձորակներով գլորվում էին դեպի Քասախի ձորը։

Հանավանքից մի շինական աչքը դրեց վանքի պարիսպների միջև ընկած հողակտորի վրա։

Տատի այդ տարօրինակ պատմությունը վատ ազդեց երեխայի վրա։

Ամռան շոգին կարելի է տեսնել Լառ-Մարգարին՝ ոտքերը մինչև ծնկները բաց, գլխին մի սպիտակ շոր, բահն ուսին։

Լուսնյակ գիշերներին հովը սառնություն էր բերում ցերեկվա շոգից խանձված դաշտերին։

Ծխելու վատ կողմերը և ծխախոտի արգելումը

Ա. Ծխելու վնասակար լինելու մասին բավականին շատ փաստարկներ կան: Սակայն շվեյցարացի բժիշկները ևս մեկ լուրջ փաստարկ են բերում: Նրանք շատ բաներ են հայտնաբերել և պարզել տարբեր ձևերով: Նրանք պարզել են, որ չծխողները ավելի երաժշտական լսողություն ունեն, քան նրանք ովքեր ծխախոտի գերի են: Նաև ծխելն ու երաժշտությունն անհամատեղելի բաներ են:

Բ. 1992 թ-ին Բարսելոնի խաղերի կազմակերպիչները ամեն ինչ անում էին, որ դա լիներ առանց ծխախոտի ծխի: Որոշվել է ծխախոտ չվաճառել այն վայրերում, որտեղ մրցույթ պետք է լիներ մրցույթը: Նաև ծխախոտի գովազդը արգելված է:

Ուղիղ իմաստով

Կար մի քարանձավ հատուկ հսկաների համար: Այն շատ բարձր էր և շատ խորը, ինչքան որ գետնի երեսին էր, յոթն էնքան՝ գետնի տակ: Ըստ հեքիաթի նրանք այնտեղ պատրաստում էին ուտելիքներ այնտեղ եղած կենդանիներից կամ միջատներից: Իսկ եթե այնտեղ մարդիկ էին մտնում, նրանք ամեն ինչ անում էին որ մարդիկ չկասկածեն որ նրան գոյություն ունեն: Բայց զարմանալին այն էր, որ նրանք ունեին մի մարդ ընկեր, ով նրանց հետ էր ապրում և օգնում նրանց ամեն հարցով:

Փոխաբերական իմաստով

Կար մի խորամանկ և երկերեսանի աղջիկ: Նա ամեն ինչ անում էր որ ունենար շատ ընկերներ, բայց նա բոլորի հետ շբվում էր կեղծ, որպեսզի նրան իր ընկերների շնորհիվ շատ մարդ ճանաչեր: Կարելի է ասել, որ նա ինչքան գետնի երեսին էր, այնքան էլ գետնի տակ:

Տեղի են ունեցել հնագիտական պեղումներ: Պարզվել է, որ մոտ վեց հազար տարի առաջ էլ աղավնիները ծառայել են Ֆրանսիայի տարածքում բնակվող եվրոպացիներին:

Տեղի են ունեցել փորձերով: Գտինականները փորձել են ապացուցել, որ աղավնիներն օժտված են հիանալի հիշողությամբ:

Լարվածությունը թուլացնելու ամենահեշտ միջոցը հյուսելն է: Հյուսելու ժամանակ մարդ կենտրոնանում է թելի ու նախշի վրա: Այդպես նա կամաց-կամաց կտրվում է իրեն անհանգստացնող մտքից:

Ամերիկյան մի համալսարանում կային հոգեբաններ: Նրանք պարզել են, որ մարդու ստորագրության չափն արտահայտում է նրա հոգեկան վիճակը:

Երբ անցնում էր քարանձավների միջով, շունչը պահում էր:

Քարանձավների միջով անցնելիս, շունքը պահում էր:

Դեռ գյուղ չէր հասել, բոլորը գիտեին նրա հետ պատահածը:

Գյուղ հասնելիս բոլորը գիտեին նրա հետ պատահածը:

Ձիերը խլշեցին ականջները, որովհետև վախեցան անգղերի կռնչոցից, ու իրար մոտեցան:

Ձիերը անգղերի կռնչոցից վախեցան, այդ իսկ պատճառով խլշեցին ականձները, ու իրար մոտեցան:

Նա եկել էր Երևան, որպեսզի դիմավորի օտարությունից վերադարձող ընկերոջը:

Օտարությունից վերադարձող ընկերոջը դիմավորելու պատճառով եկել էր Երևան:

Արահետը ձգվեց բլուրն ի վեր, ու որոշակիորեն հասկացա, որ հասել ենք բլրի ստորոտին:

Ծակծկող փշերն ու լիանաները դանակով կտրում ու ճամփա էր բացում ետևից եկողների համար:

Նա աղմկոտ էր շնչում, բայց ոտքերը անաղմուկ դնում էր փափուկ խոտի վրա:

Շատ հեշտ էր բարձրանում, կարծես քայլում էր հարթ ճանապարհով:

Թավուտի միջով տեսանք հիսուն ֆունտ բարձրությամբ գրանիտե ժայռ:

Շատ լավ խոտերը քողարկում էին բույնը:

Հպարտանալ — ընկերներով, հողով, քրոջով, ջրով։

Կարոտել — հողը, ծնողներին, ընկերներին, քրոջը, հայրենիքը, արևը։

Սիրել — հողը, ծնողներին, ջուրը, ընկերներին, հողին, քրոջը, հայրենիքը, արևը,արևին։

Մտաբերել — հողը, ծնողներին, ջուրը, ընկերներին, հողին, քրոջը, հայրենիքը, արևը։

Մենք ունենք մի հարևան ով միշտ քննադատում է բոլորին։Նա սիրում է բոլորի հետևից խոսել, բոլորին վատաբանում է,բոլորի կյանքի ու ընտանիքի մեջ է խառնվում։Երբ խոսում ես նրա հետ՝քեզ թվում է,թե նա շատ բարի է ու քո մասին շատ է մտածում։Իրականում նա անկախ տարիքի ու սեռի,բոլորի հետևից չարալեզվություն է անում ու չի նայում իր տան անդամներին։Ինչպես ինքն է խոսում բոլորի հետևից,այնպես էլ բոլորն իրենց հետևից։Սակայն նա դա չի հասկանում կամ միգուցե չի ուզում հասկանա։

Ա. Անվավոր չմուշկները Լոնդոնում են հայտնագործվել: Առաջին օգտագործողն էլ բելգիացի երաժիշտ Ժոսեֆ Մարլինն է եղել: Նա դրանցով եկավ պարահանդես ու ամբողջ երեկո սահեց չմուշկներով ու միաժամանակ ջութակ նվագեց:

Ա. Անվավոր չմուշկները Լոնդոնում են հայտնագործվել: Առաջին օգտագործողն էլ բելգիացի երաժիշտ Ժոսեֆ Մարլինն է եղել: Նա դրանցով գալիս էր պարահանդես ու ամբողջ երեկո սահում էր չմուշկներով ու միաժամանակ ջութակ էր նվագում:

Բ. Ֆրանսիացի գիտնական Քրիստիան Մարշալն առաջարկում է Լուսնի վրա տեղադրել հայելիներ, որոնք Արեգակի ճառագայթները անդրադարձնելու են Երկիր: Այդ դեպքում գիշերը կարելի է կարդալ և աշխատել՝ առանց արհեստական լուսավորության: Լուսնային հայելիները փոխարինելու են փողոցային լապտերներին ու շինհրապարակներում, դաշտերում և այլուր գիշերներն աշխատելու հնարավորություն են տալու: Դրա համար պահանջվելու է 200 հազար քառ. կմ. հայելի:

Բ. Ֆրանսիացի գիտնական Քրիստիան Մարշալն առաջարկում է Լուսնի վրա տեղադրել հայելիներ, որոնք Արեգակի ճառագայթները կանդրադարձնեն Երկիր: Այդ դեպքում գիշերը կարելի է կարդալ և աշխատել՝ առանց արհեստական լուսավորության: Լուսնային հայելիները կփոխարինեն փողոցային լապտերներին ու շինհրապարակներում, դաշտերում և այլուր գիշերներն աշխատելու հնարավորություն կտան: Դրա համար կպահանջվի 200 հազար քառ. կմ. հայելի:

Կապույտ — երկնագույն, լուրթ, ծավի, մավի, ծովագույն, լաջվարթ։
Կարմիր — ալ, բոսոր, արնագույն, վարդագույն, որդան կարմիր։
Կանաչ — Կանաչերանգ կանաչ կեկ կսականաչ, խոտ, դալար։
Դեղին — դեղնագույն, խարտյաշ, շեկ, դեձանագույն, դալուկ։
Սպիտակ — ճերմակ, սպիտակավուն, կաթնագույն, ձյուներանգ։
Սև — սևագույն, սևաթույր, թուխ, թխագույն, ածխագույն, մթագույն։
Մոխրագույն — գորշ, գորշագույն, մողոշիկ, մրեժ, կապտասպիտակավուն։

Գործնական քերականություն-վարժ. 161-165

Գլխակեր – ուտել
Հեռագնաց – գնալ
Զուգընթաց – ընթանալ
Սրճաղաց – սրճել
Հեռուստացուցյց – հեռու
Աստեղ – աստղ
Անվանակից – անուն

1. Հանկարծ դահլիճի վերջում նստած մի գունատ տղա հարցրեց, թե ո՞րն է աշխարհի ամենագեցեղիկ փողոցը:

2. Չարենցը նայեց նրան, զգաց, որ սիրահարվածի մեկն է, ու ոչինչ չասաց: Տղան կրկնեց հարցը: Չարենցը մի քիչ էլ լռեց ու ասաց, որ այո տեսել է շատ գեցեղիկ փողոցներ, բայց նրա տեսած ամենագեղեցիկ փողոցը գտնվում է Երևանում: Դա Նայիբի քուչեն է:

3. Տղան նեղացավ, որ Չարենցն իրեն ծաղրում է: Բանաստեղծը պարզաբանեց, որ Նայիբի քուչեն աշխարհի ամենալավ փողոցն է, որովհետև այնտեղ է ապրում իր սիրած աղջիկը:

Առյուծը քնաց էր, մի մուկ եկավ ու բարձրացավ նրա մարմնին, սկսեց վազվզել նրա վրայով: Առյուծը զարթնեց ու բռնեց նրան, և հենց այն է, ուզում էր խժռել, մուկը խնդրեց, որ բաց թողնի իրեն, ու նա նրա լավության տակից դուրս կգա: Ռյուծը քահ-քահ ծիծաղեց, թե մո՞ւկը պիտի իրենց լավւոյթուն անի, բայց մկան ինքնավստահությունը դուրս եկավ, ու նրան բաց թողեց: Բայց այնպես պատահեց, որ մուկն իսյկապես հատուցեց առյուծին՝ նրա կյանքը փրկելով, ամենահզորներն էլ կարող են փորձանքի հանդպիպել: Մի օր առյուծն ընկավ որսորդների ճանկը. նրանք առյուծին պարանով կապկպեցին ծառին և առյուծը ցավից ու վիրավորանքից մռնչում էր: րա զարհուրելի ձայնն ամբողջ անտառը բռնել էր, բայց ո՞վ կմոտենար. բոլոր գազանները թաքնվել էին, առհուծի ձայնն ընկավ մկան ականջը: Մուկը վազվզելով եկավ, կրծեց պարանն ու ազատեց նրան, ու երբ արդեն հեռու էին մարդկանցից, մուկն ասաց, որ նա այն ժամանակ ծիծաղեց իր վրա և չհավատաց նրան, հիմա թող իմանա, որ մուկն էլ կարող է երախտահատույց լինել:

Ծովը նավաբեկյալին ասաց.

– Նավի խորտակվելու մեղավորը ոչ թե ես եմ, այլ հողմը, որ թռչում է քո վրայով:

Շունը գայլին հարցրեց.

Ի՞նչ է անելու մի ամլիկ գառը, որ բան ու գործ թողաց եկել ես նրան փախցնելու:

Գյուղացին որդուն ասաց.

– Եթե մենք իրար հետ հաշտ լինեն, ոչ մի թշնամի մեզ չի հաղթի, իսկ եթե գժտվենք, ամեն մեկն էլ հեշտությամբ կհաղթի:

Շների ճանկն ընկած գայլն ասաց.

– Ես շատ եմ ափսոսում, որ որսի ետևից ընկնելով կյանքս եմ կորցնում:

Նավակն արդեն մոտեցել էր նավապետին:

Սա պատմություն է հին քաղաքի մասին:

Արդեն շատ հեռու եք մեզնից:

Դեռ կլսեք գյուտարարների մասին:

Գործնական քերականություն-վարժ. 155-160

Աղավնին հավատարիմ է իր մյուս խաղաղասեր ընկեր աղավնիներին:
Ամուր կառույցը կառուցել են Հնդիկները, այն գտնվում է իրենց քաղաքում:
Ինկերն արհեստական հարմար կղզիներ է սարքում ջրագռավների համար, այն իրենց շատ է հարկավոր:

Անծանոթ առարկայի վրա ինչ որ մեծ դուռ արագորեն բացվեց:
Դպրոցական տղաները ջերմ ողջունեցին անծանոթ հյուրին:
Հորդառատ անձրև էր գալիս:

Կարդալուց հետո կհասկանաք, այդ պատմվածքի գլխավոր հերոսի կյանքի պատմության և հոր առողջության մասին:

Արդեն որոշել եմ, որ դասերին ավելի էլ ակտիվ եմ մասնակցելու, չէ որ գիտելիքը միշտ էլ պետք է:

Արդեն որոշել եմ, որ դասերին ավելի էլ ակտիվ եմ մասնակցելու, չէ որ գիտելիքը միշտ էլ պետք է:

Վաղուց գիտեր իր ընկերոջ հանճարեղ ոտի մասին:

Բռնակալներն սպանում են ժողովրդին և խլում իրենց ողջ ունեցվածքը:

Ծերուկը նկատեց իր թոռանը, որը 5 տարեկան էր:

Նավաստին փնտրում էր իր ուղևորներին, արդեն նրանք շատ էին ուշանում:

Աղավնիները պարծենում էին իրենց գեղեցկությամբ, բամբ ձայներ արձակելով:

Արևի շողերից տաքացած` աղավնիները տարօրինակ ձայներ էին արձակում:

Աղավնիները լայն բացում էին թևերն ու խոնարհվում:

Գործնական քերականություն-վարժ. 151-155

«Ալո»-ն՝ աշխարհում ամենատարածված բառերից, այսօր գործածվում է հեռախոսային խոսակցությունների ժամանակ: Դա շատ ավելի հին է, քան հեռախոսը: «Ալո» բառը նշանակում է «լսում եմ» և մինչև հեռախոսի գյուտը օգտագործվել է նավերի վրա՝ խոսափողով կանչերի ժամանակ:

Հայտնի է, որ ծովերի և օվկիանոսների ջրերը թանկարժեք մետաղներով են հարուստ: Գիտնականներին հնուց է հուզել այն միտքը, թե կարելի՞ է արդյոք օվկիանոսային ջրից ոսկի ստանալ: Սակայն բազմաթիվ փորձերը, որ թանկարժեք մետաղներ ստանալու նպատակ են ունեցել, մինչ օրս անհաջողությամբ են վերջացել: Բայց օրերս մի քիմիկոս այնպիսի նյութ է ստղծել, որն ընդունակ է ջրից ոսկի կորզելու: Հարյուր լիտր օվկիանոսային ջրից զրո ամբողջ չորս միլիոներորդական (0,000004) գրամ ոսկի է ստացվում:

Հիմա այդ քիմիկոսը ցանկանում է օվկիանոսային ջրերում ավելի խոշոր փորձեր դնել:

Անցյալ դարի վերջին վիեննացի աստեղաֆետ Պալիսը հայտնաբերեց.
-Ես հայնտաբերեցի նոր աստղակերպ:
Գիտնականն աստեղագիտական հզոր գործիքներ ձեռք բերելու միջոցներ չուներ: Նա հայտաբերեց.
-Վաճառվում է նոր երկնային մարմնին անուն տալու իրավունք:
Իսկույն հայտնվեց գնորդը:
-Դա բարոն Ալբերտ ֆոն Ռոտշիլդն էր:
Միլիոնատիրոջ ցանկությամբ աստղակերպն անվանվեց նրա կնոջ՝ Բետինայի անունով:

Ամեն գարուն հզոր վարարումներով շրջապատը հեղեղելով՝ Օբը, Ենիսեյն ու Լենան շատ մեծ քանակությամբ ջուր են տանում դեպի Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոս:
Հանդուգն երիտասարդ ինժեները, նախագծի ընձեռած բոլոր հնարավորությունները ծանրութեթև անելով, տասնմեկ տարի շարունակ փաստեր էր հավաքում:
Հանիբալի զորքը երկու օր կանգ առավ Ալպերի բարձունքներում՝ թափառումներից ու վերելքի ժամանակ կրած տառապանքից ուժասպառ եղած:

վախեցնել տալ,
խոսել տալ,
բարկանալ տալ,
համոզեցնել,
ապրեցնել տալ,
ներեցնել,
փրկեցնել,
նախանձել տալ,
թվացնել,
փայլեցնել,
բանեցնել տալ,
հայտարարել տալ,
անել տալ,
ցավեցնել տալ,
ափսոսել տալ,
սիրել տալ,
մտածեցնել,
ճանաչեցնել,
պայթեցնել տալ,
խեղդել տալ։

Գործնական քերականություն-վարժ. 146-150

Ամառային սիրուն երեկո էր, և արեգակն արդեն թեքվում էր դեպի իր մուտքը:
Մի փոքր տոթ օդին խառնվել էր մեղմ հովիկը, և զբոսնելը հաճելի էր դարձել: Հանգստյան օր էր, և ծովափին շատ մարդիկ կային: Բոլորն անհանգիստ էին, և հայացքներն ուղղել էին ծովում ինչ-որ կետի: Ոչ ոք չէր ուզում բան ասել, և չէր էլ ուզում լսել ինչ-որ բան: Միայն բարձրախոսն էր անտարբեր ընդհանուր հուզմունքին, և բարեխղճորեն իր գործն էր անում. զբաղեցնում էր հանգստացող հասարակությանը: Հաղորդավարը միապաղաղ ձայնով ինչ-որ բան էր կարդում, և այդ ձայնը մատնում էր ձանձրույթն ու հոգնածությունը: Մակույկավարների տնակում անվերջ զնգում էր հեռախոսը, և ոչ մեկը չէր մոտենում, որ խոսեր կամ գոնե անջատեր այն:

Եթե ես չգնամ, այլապես ամեն ինչ շատ վատ կվերջանա:

Ոչ թե դա միայն քոնն է, այլ դա բոլորինս է:

Ոչ միայն խոսել խաղաղության մասին, այլև՝ գործել հանուն դրա:

Դա քոնն է, այլ ոչ թե նրանը:

Մարդուն ըստ իր արարքի են ճանաչում

Ցանկացած մարդ հանդիսանում է ամբողջ մարդկության ներկայացուցիչը:

Մարդկանց գնահատելիս ես արտաքինը հաշվի չեմ առնում: Երբեմն, անկախ իմ կամքից, ես դա չեմ նկատում: Ինձ համար կարևոր են մարդու դրական հատկանիշները: Կատարյալ մարդը, պետք է լինի բարեկիրթ, ունենա հարուստ գիտելիքներ: Այս բոլորի հետ մեկ տեղ նաև նա, պետք է լինի բարի, ուշադիր՝ լինի շրջապատի մարդկանց նկատմամբ: Իր շահի համար չվնասի ուրիշներին:

Եթե հարուստ է օգնի նեղը ընկածներին:

Կարծում եմ, որ մարդուն ըստ իր արարքի են ճանաչում, եթե լավ, բարի գործեր է անում, ուրեմն նա լավն է, իսկ եթե հակառակը նա վատն է:

Նույնիսկ մարդու խոսելուց, մտածելակերպից կարելի է ենթադրել, թե նա ինչպիսի անձնավորություն է:

Մարդուն ճանաչում են իր լավ կամ վատ արարքներով: Մարդու լավ և վատ արարքները հիշվում են շատ երկար: Կարծում եմ, որ յուրաքանյուր մարդ, պետք է իրեն այնպես պահի, որ իրեն հիշեն իր լավ արարքների համար …

Ա. Ապարդյուն որոնելով բոլոր մետաղները ոսկի դարձնող փիլիսոփայական քարը՝  ալքիմիկոսները հայտնաբերեցին ֆոսֆորը, ազոտաթթուն և ճենապակին:
Ձեռի խեցիով մերթ ահեղագոչ ու մերթ մեղմ մեղեդիներ հնչեցնելով՝ ձկնապոչ Տրիտոնը շրջում էր ծովերում:
Բ. Ալքիմիկոսները հայտնաբերեցին ֆոսֆորը, ազոտաթթուն և ճենապակին՝ ապարդյուն որոնելով բոլոր մետաղները ոսկի դարձնող փիլիսոփայական քարը:
Ձկնապոչ Տրիտոնը շրջում էր ծովերում՝ ձեռքի խեցիով մերթ ահեղագոչ ու մերթ մեղմ մեղեդիներ հնչեցնելով:
 Գ. Ալքիմիկոսները հայտնաբերեցին ֆոսֆորը, ազոտաթթուն և ճենապակին:

Ձայնը գլուխը գցած երգում է:
Ձայնը գլուխը գցած երգում է, ընկերոջ տարեդարձի առթիվ:

Եկել ես մեր քաղաքը:
Եկել ես մեր քաղաքը, որ բարձրագույն ուսում ստանաս:

Նավաստին հայտնվեց նավամբարում:
Նավաստին ուժեղ ալիքներից հայտնվեց նավամբարում\

Նա կարծես թե մի քիչ շփոթվեց:
Նա կարծես թե մի քիչ շփոթվեց այդ հարցերից:

Հարցարան 5

Չնայած սև կատուն շատ երկրներում վատ բախտի խորհրդանիշ է, Մեծ Բրիտանիայում և Ավստրալիայում այն ​​համարվում է հաջողության խորհրդանիշ:

ա) շունը — գոյական, եզակի թիվ, ուղղական հոլով, ա ներքին հոլովում, որոշյալ։

բ) կածան — գոյական, եզակի թիվ, ուղղական հոլով, ի արտաքին հոլովում, անորոշ։
գ) շնչառությունը — գոյական, եզակի թիվ, ուղղական հոլով, ա ներքին հոլովում, որոշյալ։
դ) հորեղբայրը — գոյական, եզակի թիվ, ուղղական հոլով, ո ներքին հոլովում, որոշյալ։

ա) ուրախացա — բայ, սահմանական եղանակ, դրական, 1-ին դեմք, եզակի թիվ, ներկա։
բ) վազում էի — բայ, սահմանական եղանակ, դրական, 1-ին դեմք, եզակի թիվ, անցյալ։

գ) թռավ — բայ, սահմանական եղանակ, դրական, 3-րդ դեմք, եզակի թիվ, անցյալ։

դ) լսում եմ — բայ, սահմանական եղանակ, դրական, 1-ին դեմք, եզակի թիվ, ներկա։

ա) Սվսվալով — անորոշ դերբայ
բ) Թափվող — ենթադրական դերբայ

ա) Համադասական շաղկապ — ու
բ) Ստորադասական շաղկապ — թե

ա) խաղաղ շնչառությունը
բ) թույլ խշխշոց

Ենթական փոխվում է։

Գործնական քերականություն-վարժ. 140-145

խումբ 1: հափշտակել, խլել, գողանալ, կորզել, շորթել
խումբ 2: ծախսել, շռայլել, վատնել, քամուն, մսխել,
խումբ 3: հոշոտել, պատառոտել, բզկտել, ծվատել, պոկել, գզգզել.
խումբ 4: ճկվել, թեքվել, ծռվել, կռանալ, խոնարհվել, իջնել, կքվել, հակվել.
խումբ 5: որոշել, հաստատել, սահմանել.

Ես նրան հիշում եմ որպես լավ մարդ։
Ես գնում եմ դպրոց, որպեսզի տեսնեմ իմ ընկերներին։

Առավոտյան մրցելու են Ֆրանսիայից եկած մյուս թմերը։
Եկել եմ ձեզ հայտնելու քննությունների հետ կապված լուրերը։
Ցավացող սիրտը ամեն ինչ տեսնում է։

Դեռևս հեռու անցյալում մարդիկ նկատել են, որ կաղնին մյուս ծառատեսակներից ավելի հաճախ է խփվում կայծակից: Կայծակի ժամանակ և անձրևից պաշտպանվելու համար թաքնվելուց պետք է հեռանալ կաղնուց:
Կանաչապատումը փրկում է քաղաքացիներին. օդում եղած փոշու և գազի մեծագույն մասը ծառերի, թփերի, խոտի վրա է նստում:
Փայտանյութից գրեթե քսան հազար արտադրատեսակ են ստանում:

Գործնական քերականություն-վարժ. 135-140

136. Տեքստը կարդա և քարի վրա պայմանագիր ստորագրելու արարողությունն այնպես նկարագրիր, որ հավաստի հնչի (փորձիր պահպանել պատմական կոլորիտը, արարողության հանդիսավորությունը, մասնակիցների հագուստ-կապուստը, զենք ու զրահը և այլն):

Ժնևում, ՄԱԿ-ի թանգարանում, ի թիվս բազմաթիվ այլ ցուցանմուշների, աշխարհում առաջին խաղաղ դաշնագիրն է պահվում: Այդ եզակի «փաստաթուղթը» մեր թվականությունից առաջ 1290 թվականին է կազմվել. «ստորագրել են» եգիպտական փարավոնը և խեթերի թագավորը: Դաշնագիրը քարի վրա է փորագրված և տեքստի տակ ստորագրության փոխարեն երկու տիրակալների անձնական խորհրդանիշներն են քանդակված:

137. Տրված բայերը հնարավոր ձևերով պատճառակա՛ն դարձրու:

Օրինակ լսել — լսեցնել, լսել տալ:

Իմանալ – իմացնել, իմաց տալ
Բարկանալ – բարկացնել,
Տեսնել – տեսնել տալ
Զգալ – զգացնել

138. Փակագծերում տրված ժամանակաձևերից մեկն ընտրի՛ր, գրի՛ր կետերի փոխարեն և պարզիր՝ ո՛ր բառն է թելադրում ընտրությունդ:

Բարձր կրունկներով կոշիկներն առաջին անգամ երևացել են ուշ միջնադարյան Փարիզում: Բայց կինն իր կրանկներն ինչո՛ւ պիտի պահեր բարձր ու մարմնի ծանրությանը ոտքի թաթերի վրա պիտի դներ: Պատճառն այն էր, որ այն ժամանակ Փարիզի փողոցները սալահատակված չէին և մարդիկ մի մայթից մյուսն անցնելու ժամանակ խրվում էին ցեխի մեջ: Եվ ահա մի հնարագետ կոշկակար, որն իր համար հնարել էրհնարել էր բարձր կրունկները, որոշեց մյուսների կոշիկներն էլ այդպես կարեր։ Աշխարհի մեծածավալ հին գրքերից մեկը հայերեն «Մշո ճառընտիր» գիրքն է, որ պատրաստել էին արջառի ու երինջի կաշվից: Դա յոթանասունհինգ սանտիմետր երկարություն, հիսուն սանտիմետր լայնություն ունի և մոտ երեսուներկու կիլոգրամ կշռում է: Հայ գյուղացիները մեծ գումարով փրկագնեցին ձեռագիրը, երբ սելջուկները դա հափշտակել էին։ Միայն դինոզավրերն ու մյուս նախապատմական կենդանիները կարող էին տեսնել հայտնի ամենահին երկնաքարի անկումը, որովհետև երեք հարյուր միլիոն տարի առաջ, երբ դա ընկավ, միայն նրանք ծառանման պտերների հսկա անտառներում:

139. Տեքստը փոխադրի՛ր՝ նկարագրող, բնութագրող, վերաբերմունք արտահայտող բառեր, բառակապակցությունննր կամ նախադասթյուններ ավելացնելով:

Երբ նապաստակները հասկացան, որ իրենք են ամենավախկոտ կենդանիները, որոշեցին, որ բոլորով գնան, լիճն ընկնեն, խեղդվեն: Իսկ լճափի գորտերը նրանց ոտքերի թփթփոցը որ լսեցին, անմիջապես ցատկեցին լճի ամենախոր տեղը: Մի նապաստակ ասաց.

— Էլ ի՜նչ խեղդվենք, աշխարհում մեզանից վախկոտ արարածներ էլ կան:

——————————————————————————————————

Երբ փոքրիկ նապաստակները հասկացան, որ իրենք են ամենաերկչոտ և ամենավախկոտ կենդանիները, որոշեցին, որ բոլորով գնան, այն խորը լիճն ընկնեն, խեղդվեն և մահանան: Իսկ լճափի զարմացած գորտերը նրանց ոտքերի ուժեղ թփթփոցը որ լսեցին, անմիջապես ցատկեցին լճի ամենախոր տեղը: Մի խելացի նապաստակ ասաց.

— Էլ ի՜նչ խեղդվենք, աշխարհում մեզանից վախկոտ արարածներ էլ կան:

140. Ընդգծված բառերով նախադասությունները ձևափոխիր՝ ընդգծված բառերն ու արտահայտությունները փոխարինելով հականիշ բառերով ու արտահայտություններով:

Անտառը ոչ մեկի թշնամին չէ:

Անտառը բոլորի բարեկամը չէ:

—————————————————————————————————————

Անտարկտիդան գտնվում է երկրագնդի ծայր հարավում և ամբողջովին սառցապատ է: Այնտեղ շատ ցուրտ է, երբեմն մոտ ձմռանը իննսուն աստիճանի ցուրտ է լինում:

Անտարկտիդան գտնվում է երկրագնդի ծայր հարավում և ընդհանրապես սառցապատ չէ: Այնտեղ շատ ցուրտ է, երբեմն մոտ ձմռանը իննսուն աստիճանի շոգ է լինում:

—————————————————————————————————————

Չնայած «աշխարհի յոթ հրաշալինքեր» հանդիսացող բոլոր արձաններն ու շինությունները, բացի եգիպտական բուրգերից, կործանվել են, նրանց մասին հիշողությունն ապրում է դարեդար:

Չնայած «աշխարհի յոթ հրաշալինքեր» հանդիսացող ոչ մի արձաններն ու շինությունները, բացի եգիպտական բուրգերից, չեն կործանվել, նրանց մասին հիշողությունն ապրում է դարեդար:

—————————————————————————————————————

Զարմանալի նյութ է ապակին: Վերցնում ես միանգամայն անթափանց ավազ, սոդա եւ նման մի քանի այլ նյութ, իրար խառնում ու բարձր ջերմաստիճանի վառարանում հալեցնում, եւ ահա թափանցիկ ապակին պատրաստ է:

Սովորական նյութ է ապակին: Վերցնում ես միանգամայն թափանցիկ ավազ, սոդա եւ նման մի քանի այլ նյութ, իրար խառնում ու բարձր ջերմաստիճանի վառարանում հալեցնում, և ահա անթափանց ապակին պատրաստ է:

—————————————————————————————————————

Միջագետքցիներն իրենց քաղաքների փողոցների ուղիղ ու լայն լինելը շատ խիստ էին պահպանում:

Միջագետքցիներն իրենց քաղաքների փողոցների ուղիղ ու լայն լինելը ընդանրապես չէին պահպանում:

—————————————————————————————————————

Բոլորը գիտեն , որ արևը դեղին է, իսկ արևածագի և մայրամուտի ժամանակ, կարմիր: Բայց 1950 թվականի սեպտեմբերին Գերմանիայում, Ֆրանսիայում, Շվեյցարիայում, ոչ թե դեղին, այլ երկնագույն արև են նկատել: Դրա պատճառը Կանադայի տափաստանների ու անտառների հրդեհն է եղել: Մթնոլորտի վերին ծուխ ու մուր են հավաքվել, և արևի գույնը փոխվել է:

Ոչ ոք չգիտի, որ արևը դեղին է, իսկ արևածագի և մայրամուտի ժամանակ, կարմիր: Բայց 1950 թվականի սեպտեմբերին Գերմանիայում, Ֆրանսիայում, Շվեյցարիայում, ոչ թե դեղին, այլ երկնագույն արև են նկատել: Դրա պատճառը Կանադայի տափաստանների ու անտառների հրդեհը չէ եղել: Մթնոլորտի վերին ծուխ ու մուր չեն հավաքվել, և արևի գույնը չի փոխվել:

Գործնական քերականություն-վարժ. 130-135

1 – որպես
2 – որպիսի
3 – որպեսզի

133․ Շարքի բոլոր բառերը, բացի մեկից, նույն ձհով են կազմված: Գտի՛ր շարքում օրինաչափությանը չենթարկվող բառը.

ա) արևմուտք, նեղսիրտ, գունաթափ, ձկնկիթ, ձեռնպահ, 

բ) ծալպակաս, չարագործ, գործակից տառակեր, գետաբերան:

134․ Ա խմբից հերթով մեկ բառ վերցրո՛ւ և Բ խմբի բառերի հետ բոլոր հնարավոր կապակցությունները գրի՛ր:

Ա. Փարվել, գրկել, բռնել:
Բ. Թևը, երեխային, թևին, աղջկան, գլուխը, Արային, գլխին, Լուսինեին, մազերը, մորը, մազերին, գեղեցկուհուն:

Փարվել — երեխային, թևին, աղջկան, Արային, գլխին, Լուսինեին, մորը, մազերին, գեղեցկուհուն

Գրկել — թևը, երեխային, աղջկան, Արային, Լուսինեին, մորը, գեղեցկուհուն

Բռնել — թևը, երեխային, աղջկան, Արային, Լուսինեին, մազերը, մորը, գեղեցկուհուն

135․ Ըստ տրված կաղապարների բարդ նախադասություններ կազմի՛ր:

Թեկուզ անձրև լինի, այնուամենայնիվ ես կգնամ աշխատելու։

Թեպետ դասերը չեմ սովորել, սակայն չեմ բացակայի դասերից։

Չնայած որ հիվանդ էի, բայց տնից դուրս եկա։

Թեև ձյուն չկար, բայց և այնպես սառնամանիք էր։