Առաջադրանքներ – 31.03.2022

1․Տրված է MBF ուղղանկյուն եռանկյունը:

B

M

Որոշիր ∡F-ը, եթե ∡B=43°-ի:

Տրված է Δ MBF-ը ուղղանկյուն եռանկյուն է
∡M = 90°
∡B = 43°
____________
∡F = ?

քանի որ ∡M + ∡B + ∡F = 180°
90° + 43° + ∡F = 180°
∡F = 180° – 133° կամ 90° – 43° = 47°
∡F = 47°

2․Տրված է DBC ուղղանկյուն եռանկյունը և նրա ∡C անկյան արտաքին անկյունը:

Որոշիր եռանկյան սուր անկյունների մեծությունները, եթե ∡BCR=144°-ի:

∡C=

∡B=

Տրված է Δ DBC ուղղանկյուն եռանկյան է
∡DCR = 144°
______________
∡C = ?
∡B = ?

∡B ուղիղ անկյուն է
∡B = 90°

∡C = 180° – ∡DCR = 180° – 144° = 36°
∡C = 36°

3․

ABC հավասարասրուն եռանկյան մեջ AC հիմքին տարված է BD բարձրությունը: Բարձրության երկարությունը 10.3 սմ է, իսկ սրունքը՝ 20.6 սմ:

Որոշիր եռանկյան անկյունները:

∡BAC=

∡BCA=

∡ABC

Տրված է Δ ABC-ն հավասարասրուն է
BD-ն բարձրություն է

BD = 10,3սմ
AC = 20,6սմ
_______________
∡BAC = ?
∡BCA = ?
∡ABC = ?

եթե բարձր = 10,3սմ
AC/2 = BD = 20,6 : 2 = 10,3
նշանակում է Δ ADB և Δ CDB
հավասարասրուն ուղղակյուն եռանկյուն են

նշանակում է ∡BAC = ∡BCA = 45°
∡ABC = 90°
որովհետև 45° + 45° = 90°
եռանկյուն անկյունները գումարը 180°

4․

ABC հավասարասրուն եռանկյան մեջ ∡B=82°-ի: Որոշիր AC հիմքի և սրունքին տարված AM բարձրության կազմած անկյունը:

∡MAC

Տրված է Δ ABC հավասարասրուն եռանկյուն է
∡B=82°։
——————
∡MAC = ?

քանի որ ∡A + ∡B + ∡C = 180° և ∡A = ∡C ապա ∡A = ∡C = (180° – ∡B) : 2 = (180° – 82°) : 2 = 98° : 2 = 49°
∡MAC = 41°

ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔՆԵՐ – 30.03.2022

1․Տրված են երեք հատվածների երկարությունները: Որոշիր, թե արդյո՞ք դրանք կարող են լինել որևէ եռանկյան կողմեր:

ա). 2; 2; 2

• այո
• ոչ

բ). 2; 5; 6

• այո
• ոչ

գ). 5; 6; 45

• ոչ
• այո

2․Հավասարասրուն եռանկյան պարագիծը 52 սմ է, իսկ մի կողմը՝ 10 սմ:

Գտիր եռանկյան մյուս կողմերը:

52 – 10 = 42
42 : 2 = 21
Պատ․՝ 21սմ, 21սմ։

Խնդիր 289

ա) 1մ, 2մ, 3մ
ոչ, որովհետև 1 + 2 = 3 սա չի կարող

բ) 1,2դմ, 1դմ և 2,4դմ
ոչ, որովհետև 1,2դմ + 1դմ<2,4դմ
պետք է երկու կողմերի գումարը մեծ լինի երրորդ կողմից։

Խնդիր 290

AC-ն հիմքն է
որովհետև (AB = BC = 25սմ)

25 + 25 + 10, կամ 25 + 10 > 25

կլինի՝ AC = 10սմ

Խնդիր 291

ա) AB = BC = 5սմ
AC = 3սմ
որովհետև
5+5 > 3 կամ 3+5 > 5
կլինի 5սմ կամ 3սմ

բ) AB = BC = 8սմ
AC = 2սմ


որովհետև 8 + 2>8 կամ 8 + 8>2
կլինի 8սմ
AB = BC = 10սմ|
AC = 5սմ
10+10>5 կամ 10+5>10.
կլինի 10սմ։

Home work – 30.03.2022

E.

F.

Exercise 1

a.

Exercise 2

Տնային աշխատանք – 28.03.2022

ԻՄ ԽՈՍՔԵՐԸ ԿԱՐԿԱՉՈՒՄ ԵՆ ԿԱՊՈՒՅՏՈՒՄ

Իմ խոսքերը կարկաչում են կապույտում,
Կարկաչում են ու կանչում են, կապույտում:
Կարոտներ կան, որ անմարմին ու տրտում —
Միայն շշուկ ու հնչյուն են — կապույտում:
Երազներ կան, որ կարոտներ են միայն,
Լո՛ւյս կարոտներ, որ կանչում են կապույտում…

1. Կապույտ գույնը ի՞նչ է խորհրդանշում բանաստեղծության մեջ։

Կապույտ գույնը բանաստեղծության մեջ խորհրդանշում է երազանք

2. Բացատրի՛ր լույս կարոտներ արտահայտությունը։ 

ԱՆՔՆՈՒԹՅՈՒՆ

Դոփո՛ւմ են, դոփո՛ւմ են, դոփո՛ւմ են ձիերը,
Մթի մեջ դոփում են, խփում են պայտերը,
Պայտերը խփում են, խփում են հողին․-
Անծա՜յր է գիշերը, անհայտ է ուղին:
Գնո՜ւմ են, գնո՜ւմ են, գնո՜ւմ են ձիերը,
Մոտիկ են, հեռու են, դոփում են պայտերը,
Պայտերը դոփում են քունքի՛ս մեջ հիմա․-
Անհա՜յտ է աշխարհը՝ անցում է ու մահ

1. Ի՞նչ են տալիս բանաստեղծությանը կրկնությունները:

2. Անքնությունն ի՞նչ է փոխանցել քնարական հերոսին: 

3. Ընտրի՛ր Չարենցից սիրելի երեք բանաստեղծություն, ներկայացրու-վերլուծի՛ր բլոգումդ: 

Ինչքան աշխարհը սիրես ու աշխարհով հիանաս –
Այնքան աշխարհը անուշ ու ցանկալի կլինի.
Թե ուզում ես չսուզվել ճահճուտները անհունի –
Պիտի աշխարհը սիրես ու աշխարհով հիանաս:
Այնպե՜ս արա, որ կյանքում ո՜չ մի գանգատ չիմանաս,
Խմի՜ր թախիծը հոգու, որպես հրճվանք ու գինի.
Որքան աշխարհը սիրես ու աշխարհով հիանաս –
Այնքան աշխարհը անուշ ու ցանկալի կլինի…

«Հնչում են օրերը, կանչում են»

Հնչում են օրերը, կանչում են,
Օրերը – կարմիր ու բոսոր.
Օրերը ղողանջ ու հնչյուն են,
Զնգում են՝ հրե ու հզոր:
Ու սիրտս զնգում է, զնգում է,
Թռչում է՝ կրակ է ու բոց.
Լսո՞ւմ ես սրտի իմ զնգունը,
Լսո՞ւմ ես, լսո՞ւմ ես, թե ոչ…
Կրա՛կ կա սրտիս մեջ, կրա՛կ կա,
Հրդեհ է՝ վառվում է հրկեզ. ալիքը, կուզեմ, որ արա՛գ գա –
Անդարձ է կարոտը երգիս:
Կուզեմ, որ կյանքի մեջ գալիք այն
Երգերս զնգան ու հնչեն –
Կուզեմ, որ լսե, ա՜խ, գալիքը
Երգերս այս վառ ու հնչեղ…

Տնային աշխատանք – 28.03.2022

332. Լուծեք հավասարումը.

բ) 0 · x = −2
թիվը 0-ի վրա բաժանել չի կարելի, ուրեմն հավասարումը լուծում չունի

դ) 3x − 3x = 0
0 · x = 0
Ցանկացած թիվ լուծում է
ունի շատ լուծումներ

զ) 5x − (3x − 1) = 3
5x – 3x + 1 = 3
5x – 3x = 3 – 1
2x = 2
x = 1

ը) 7 − (2x − 3) = x − (2 − 4x)
7 − 2x + 3 = x − 2 + 4x)
-2x – 5x = -7 – 3 – 2
-7x = -12
x = 12/7


ժ) 5 − 3(x + 5) = 7 − (2 + 3x)
5 – 3x – 15 = 7 – 2 – 3x
3x – 3x = 7 – 2 + 15 – 5
0 · x = 19

334. Լուծեք հավասարումը.

ե) 5x = 6x
5x – 6x = 0
-x = 0
x = 0

զ) 2x + 5 − 7x + 2 = 3;
-5x = 3 – 2 – 5
-5x = -4
x = -4/-5 = 4/5

է) 3x − 5 = −2x + 7 + 5x − 12;
3x + 2x – 5x = 7 + 5 − 12;
0x = 0
x-ցանկացած թվի լուծում է

ը) x − 1 + 3x − 5 = (x − 5) − (x − 3) + (x + 1):
x − 1 + 3x − 5 = x − 5 − x + 3 + x + 1:
4x – x = 1 + 5 – 5 + 3 + 1
3x = 5
x = 5/3

Առաջադրանքներ – 17.03.2022

1․Տրված է CAB եռանկյունը: Նշիր CA կողմին հանդիպակաց անկյունը:

• CAB
• ACB
• ABC

2․CBA եռանկյան մեջ նշիր ABC անկյան հանդիպակաց կողմը:

• BC
• AB
• DA
• BD
• DC
• AC

3․Ընտրիր գծագիրը, որում ցույց է տրված հավասարասրուն եռանկյուն: 

Δ FED հավասարասրուն է

4․

Ընտրիր ցուցադրված եռանկյան տեսակը: Հնարավոր է մի քանի ճիշտ պատասխան: 

• ոչ հավասարասրուն
• հավասարակողմ
• բութանկյուն
• ուղղանկյուն
• հավասարասրուն
• սուրանկյուն
  
  5․

Հաշվիր CBA եռանկյան պարագիծը, եթե AB=AC=CB=20 սմ:

P(CBA)=60 սմ:

6․

Հաշվիր ABC եռանկյան պարագիծը, եթե CB=CA=600մմ և BA=800մմ 

P(ABC)= CB + CA + BA = 600 + 600 + 800 = 2000մմ

7․Հաշվիր BCA եռանկյան պարագիծը, եթե CB=33մմ,BA=44մմևCA=55մմ

 P(BCA)= CB + BA + CA = 33 + 44 + 55 = 132մմ

8․Որոշիր հավասարակողմ եռանկյան կողմը, եթե նրա պարագիծը հավասար է 111 սմ-ի:

P(ABC) = 3 _^x 111 = 333սմ

9․Հավասարասրուն եռանկյան պարագիծը հավասար է 154 դմ-ի, իսկ նրա սրունքը հավասար է 55 դմ-ի: Հաշվիր եռանկյան հիմքը:

55 + 55 = 110
154 – 110 = 44
Պատ․՝ 44դմ։

10․Եռանկյան պարագիծը հավասար է 1000 մմ-ի: Եռանկյան մի կողմը 400 մմ է: Հաշվիր եռանկյան մյուս երկու կողմերը, եթե հայտնի է, որ դրանք իրար հավասար են: 

1000 – 400 = 600
600 : 2 = 300
Պատ․՝ 300մմ, 300մմ։

11․Տրված է ΔCAB,BC=AC: Եռանկյան հիմքը 4 մ-ով փոքր է սրունքից:
CAB եռանկյան պարագիծը հավասար է 44 մ-ի: Հաշվիր եռանկյան կողմերը: 

P(ABC) = AB + CB + CA AB = CA – 4
P(ABC) = CA – 4 + CA + CA
44 = 3CA – 4
3CA = 44 + 4
3CA = 48
CA = 48 : 3
CA = 16 AB = 16 – 4 = 12

Պատ․՝ 16մ, 16մ, 12մ:

12․ Տրված են KBP եռանկյան անկյունների մեծությունները՝ ∡K=65°,  ∡B=85°, ∡P=30°:  Թվարկիր եռանկյան կողմերը՝ ամենափոքրից մինչև ամենամեծը:

∡P < ∡K < ∡B
BK < BP < KP

13․Տրված են երեք հատվածների երկարությունները: Որոշիր, թե արդյո՞ք դրանք կարող են լինել որևէ եռանկյան կողմեր: 

ա). 2; 2; 2 

• այո
• ոչ

բ). 2; 5; 6 

• այո
• ոչ

գ). 5; 6; 45 

• ոչ
• այո

14․Տրված է՝ ΔABC,AC=CB: Եռանկյան սրունքը 3 անգամ մեծ է հիմքից:
ABC եռանկյան պարագիծը հավասար է 280 սմ-ի: Հաշվիր եռանկյան կողմերը:

AC = BC = 3 _^x AB
P(ABC) = 280սմ
P(ABC) = AB + AC + BC
P(ABC) = AB + 3 _^x AB + 3AB =
P(ABC) = 7AB
280 = 7AB
AB = 280 : 7
AB = 40սմ
AC = BC = 3 _^x 40 = 120
Պատ․՝ 120սմ, 120սմ, 40սմ:

15․Հավասարասրուն եռանկյան պարագիծը 52 սմ է, իսկ մի կողմը՝ 10 սմ: Գտիր եռանկյան մյուս կողմերը:

P = 52սմ
AB = 10սմ – հիմքը, որովհետև
CB = AC = ? հակառակ դեպքում եռանկյուն չենք ունենա
10 + 10 < 52
52 – 10 = 42
42 : 2 = 21
Պատ․՝ 21սմ, 21սմ, 10սմ:

Անհատական նախագիծ – 18.03.2022

Солнце и ветер

Солнце и Ветер поспорили, кто из них сильнее?

И Ветер сказал: «Я докажу, что сильнее! Видишь, там старик в плаще? Бьюсь об заклад, что смогу заставить его снять плащ быстрее, чем ты».

Солнце спряталось за тучу, а Ветер начал дуть все сильнее и сильнее, пока не превратился почти в ураган. Но чем сильнее он дул, тем крепче закутывался старик в свой плащ.

Наконец Ветер стих и прекратился. А Солнце выглянуло из-за тучи, обняло и согрело путника своими тёплыми лучами.

Путник повеселел и снял плащ.

И Солнце сказало Ветру, что ласка и дружелюбие всегда сильнее ярости и силы.

Արև և Քամի

Արև և Քամին վիճել են ովա ամենաուժեղ

Իսկ Քամին ասաց. «Ես կապացուցեմ, որ ավելի ուժեղ եմ: Տեսնու՞մ եք ծերուկին անձրեւանոցով։ Գրազ կգամ, որ կարող եմ ստիպել նրան հանել թիկնոցը ավելի արագ, քան դուք կարող եք»։

Արևը թաքնվեց ամպի հետևում, և քամին սկսեց ավելի ու ավելի ուժեղ փչել, մինչև որ գրեթե վերածվեց փոթորիկի: Բայց որքան ուժգին էր փչում, ծերունին այնքան ամուր էր փաթաթվում թիկնոցի մեջ։

Վերջապես քամին մարեց ու դադարեց։ Իսկ Արևը ամպերի հետևից ցայտաց, գրկեց ու տաքացրեց ճանապարհորդին իր տաք շողերով։

Ճամփորդը ուրախացավ և հանեց թիկնոցը։

Իսկ Արևն ասաց Քամուն, որ բարությունն ու ընկերասիրությունը միշտ ավելի ուժեղ են, քան զայրույթն ու ուժը:

Աղբյուր։ https://bolsunov.com/istorii-legendy-pritchi/

Տնային աշխատանք – 15.03.2022

1. Տրված բայերը խոնարհի՛ր անցյալ կատարյալ ժամանակաձևով և  ընդգծիր վերջավորությունները: Ինչո՞վ են տարբերվում Ա և Բ խմբի բայաձևերի վերջավորությունները: 

Ա. Վկայել – վկայեց, հուսալ – հուսաց:
Բ. Հեռանալ – հեռացավ, մոտենալ – մոտեցավ, տեսնել – տեսավ:
Գ. Հասկացնել – հասկացրեց, արթնացնել – արթնացրեց:

2. Փակագծերում տրված բայաձևերից մնկն ընտրի՛ր և գրի՛ր (ո՞ր բառով է պայմանավորված ընտրությունդ):

Գայլն սպասում էր, որ այծյամը (ննջի, ննջեր), որ նրան (բռնի, բռներ) և (ուտի, ուտեր): Այծյամը նրա միտքն իմացել էր ու (չէր քնում, չքնեց) օրեր ու օրեր, մինչև որ գայլն ինքը թմրեց ու նիրհեց: Այն ժամանակ եկավ առյուծն ու կերավ գայլին:

Տնային աշխատանք – 15.03.2022

Լուծեք հավասարումը. (328-330)

328.

ա) x + 4 = 9;
x = 9 – 4
x = 5

բ) x + 5 = 5;
x = 5 – 5
x = 0

գ) x − 8 = 8;
x = 8 + 8
x = 16

դ) x + 2 = −4;
x = -4 – 2
x = -6

ե) 7x = 10;
x = 10/7

զ) 5x = 1;
x = 1/5

է) 1/3 x = 2;
x = 2 : 1/3
x = 2 · 3
x = 6

ը) 3x = 1/7;
x = 1/7 : 3
x = 1/7 · 1/3
x = 1/21

թ) 12x = 0;
x = 0 : 12
x = 0

ժ) −3x = 0;
x = 0 : (-3)
x = 0

ի) −x = 0;
x = 0

լ) − 1/2 x = 0:
x = 0 : (- 1/2)
x = 0

330.

ա) 3x − 5 = 0;
3x = 5
x = 5/3

բ) 7x − 4 = 0;
7x = 4
x = 4/7


գ) 7 − x = 0;
x = 7

դ) 5 − x = 0;
x = 5

ե) 18 − 10x = 0;
x = 18/10

զ) 15 − 7x = 0;
x = 15/7

է) x − 2x + 3 = 7;
-x = 7 – 3
-x = 4
x = -4

ը) 2x − 4x − 1 = 0;
-2x = 1
x = -1/2

թ) 3x − 5 = x;
3x – x = 5
x = 5/2

ժ) 4x − 2 = x;
4x – x = 2
x = 2/3

ի) x − 3 = 2x + 1;
x = -4

լ) 3x + 2 = 5x − 7:
2x = 7 + 2
x = 9/2

Տնային աշխատանք – 14.03.2022

323. Արդյոք տրված հավասարումը x մեկ փոփոխականով գծային հավա-
սարո՞ւմ է.
ե) −10 = 5x − 4;
5x – 4 + 10 = 0
5x + 6 = 0 այո

զ) x² + 3x − 5 = 0; ոչ
է) x + y − 4 = 0: ոչ

326. Համարժե՞ք են, արդյոք, հավասարումները.
դ) −2x + 3 = 0 և 2x + 3 = 0;
-2x = -3 2x = -3
x = 3/2 x = -3/2
Համարժեք չեն
ե) 3x − 7 + 2x − 3 = x և 4x − 10 = 0;
5x – x = 10 4x = 10
4x = 10 x = 10/4
x = 10/4
Համարժեք են
զ) 7x − 5 = 7x + 5 և 0x + 1 = 0:
7x – 7x = 5 + 5
0 · x = 10 Համարժեք չեն
արմատ չունեն