Category: Բնագիտություն
Ծաղկավոր բույսերի օրգանները
Հարցեր՝
1. Ուսումնական նյութ պատրաստիր ծաղկի կառուցվածքի մասին:
2.Որո՞նք են բույսի վեգետատիվ և գեներատիվ օրգանները և ի՞նչ գործառույթ են կատարում:
Բույսերի վեգետատիվ օրգաներն են` ցողունը, տերևը և արմատը։ Դրանց գործառություն են՝ սննդառություն, շնչառություն, աճ և վեգետատիվ բազմացում։
Գեներատիվ օրգաններն են` ծաղիկը, պտուղը և սերմը։ Դրանք ունեն բազմացման գործառույթ։
3.Որո՞նք են արմատի գործառույթները:
Արմատը բույսն ամրացնում է հողին և կլանում է ջուր և նրա մեջ լուծված հանքային աղեր:
Բնագիտության ֆլեշմոբ: Պարզում ենք որ մթերքներում կա օսլա:
Բնագիտության ֆլեշմոբ – Դեկտեմբեր 2020
Փորձարարական հետազոտություն: Նշեք, թե ինչ պրոցես է տեղի ունենում դիտարկվող երևույթի ընթացքում։ Առաջադրանքը կատարելու և գործընթացը նկարագրելու համար մեզ անհրաժեշտ է մեկ կտոր հաց և մեկ կտոր խնձոր։
Նկար 1 – երկրորդ օր: Հացը մի փոքր խոնավացել է: Պոլիէթիլենային տոպրակի ներսում խոնավություն կա։ Խնձորը մի փոքր փոխել է գույնը։
Նկար 2 – երրերդ օր։ Նույնը ինչ երկրորդ օրը։ Խնձորի գույնը ավելի է փոխվել՝ մգացել։
Նկար 3 – չորրորդ օր։ Խնձորի վրա սև բորբոս է աճել։ Իսկ հացը անփոփոխ է։ Հորաքույրս կենսաբան է, ու ասեց որ երևի հացի մեջ նյութեր են ավելացրել, որ հացը երկար պահվի, և դրանք չեն թողնում, որ օրգանիզմներն աճեն։
Նկար 4 – հիգերորդ օր։ Խնձորի վրայի սև բորբոսի օջախը ավելի է մեծացել և լավ երևում է։ Հացի վրա օրգանիզմներ չեն աճել։ Ոչ բորբոսով վարակված սննդամթերքը չի կարելի օգտագործել սննդի մեջ, այն վնասակար է։
Քիմիական ռեակցիաներ
Բնության մեջ գոյություն ունռցող երևույթները լինում են ֆիզիկական և քիմիական:
Այն երևույթները, որոնց ընթացքում նյութերը (մարմինները) փոխում են վիճակը, ձևը, չափերը, կոչվում են ֆիզիկական երևույթներ: Ֆիզիկական երևույթների ընթացքում նյութերը չեն փոխարկվում այլ նյութերի, այսինքն՝ նոր նյութեր չեն առաջանում:
Այն երևույթները, որոնց ընթացքում նյութերը փոխարկվում են մեկը մյուսի, այսինքն՝ այլ բաղադրությամբ և հատկություններով նոր նյութեր են առաջանում, կոչվում են քիմիական երևույթներ կամ ռեակցիաներ:
Քիմիական ռեակցիաների հատկանիշները
դա քիմիական ռեակցիաներին ուղեկցող երևույթնեերն են, օրինակ
- Գույնի փոփոխությունը: Լուցկու հատիկի այրման ընթացքում նրա գույնը փոխվում է: Համի փոփոխությունը: Միսը եփվելիս փոխում է համը:
2. Հոտի հայտնվելը կամ անհետանալը: Որոշ նյութերի փոխազդեցության դեպքում կարող է առաջանալ հոտ: Օրինակ, երբ կաթը թթվում է կամ փտում է, ապա տարածվում է յուրահատուկ տհաճ հոտ:
3. Գազի անջատումը կամ կլանումը: Որոշ քիմիական ռեկացիաների ընթացքում անջատվում է գազ` պղպղջակների տեսքով:
4. Ջերմության անջատումը կամ կլանումը: Թղթի կամ ցանկացած նյութի այրման ընթացքում ջերմություն է անջատվում: Լույսի անջատումը: Այրման ընթացքում անջատվում է նաև լույս:
5. Նստվածքի առաջացումը կամ անհետացումը:
Քիմիական ռեակցիաների ընթանալու պայմաններ
Որպեսզի տեղի ունենան քիմիական ռեակցիաներ, անհրաժեշտ են որոշակի պայմաններ.
1. Փոխազդող նյութերի հպում: Այդ նպատակով պինդ նյութերը կարելի է մանրացնել:
2.Փոխազդող նյութերի ջերմաստիճանի փոփոխություն: Որոշ դեպքերում փոխազդող խառնուրդն անհրաժեշտ է անընդհատ տաքացնել: Իսկ այլ դեպքերում՝ ջերմությունն անհրաժեշտ է միայն ռեակցիան սկսելու համար:
3. Լույսի ազդեցություն: Արեգակի լույսի ազդեցությամբ կանաչում են տերևները, գունաթափվում են շորերը, ներկանյութերը:
4.Էլեկտրական հոսանքի առկայություն:Ջրի քայքայումը տեղի է ունենում միայն էլեկտրական հոսանք անցնելիս:
5. Ճնշումը: Գազային նյութերում քիմիական ռեակցիաների համար ճնշումը կարևոր պայման է: